Gazeta Podatkowa nr 19 (2207) z dnia 6.03.2025

ZUS kierowcy międzynarodowego

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o pdof z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wypłacony lub postawiony do dyspozycji w danym miesiącu kalendarzowym, bez względu na to, za jaki okres jest należny. Jednak w przypadku pracowników zatrudnionych jako kierowcy w transporcie międzynarodowym w większości przypadków składki ZUS obliczane są w oparciu o prognozowane przeciętne wynagrodzenie na dany rok.

Istotna wysokość przychodu

W przypadku kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe uzyskujących miesięczny przychód w kwocie wyższej niż przeciętne wynagrodzenie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustala się zgodnie z art. 26g pkt 1 ustawy o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2024 r. poz. 220). Zgodnie z nim u takich osób w skład przychodu podlegającego składkom na ubezpieczenia społeczne nie wchodzi kwota stanowiąca równowartość 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą oraz należności wyszczególnione w art. 26g pkt 2 ww. ustawy (patrz ramka). Tak ustalony miesięczny przychód kierowców międzynarodowych stanowiący podstawę wymiaru składek społecznych nie może być jednak niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia. W 2025 r. wynosi ono 8.673 zł.

Jeżeli natomiast przychód kierowcy w transporcie międzynarodowym jest niższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia (w 2025 r. - niższy niż 8.673 zł), pracodawca nie może dokonać obniżenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne o 60 euro za każdy dzień pobytu kierowcy poza granicami Polski i nalicza składki od faktycznej kwoty przychodu kierowcy.

Obniżenie stawki 60 euro

Jeżeli okres pobytu kierowcy za granicą jest krótszy niż 12 godzin, wówczas kwotę stanowiącą równowartość 60 euro pracodawca zmniejsza do: 1/3 w przypadku pobytu do 8 godzin lub 1/2 w przypadku pobytu dłuższego niż 8 godzin, lecz nieprzekraczającego 12 godzin.

Do dni pobytu za granicą nie zalicza się dni: urlopu wypoczynkowego, okresu zwolnienia lekarskiego z powodu choroby oraz okresu urlopu bezpłatnego.

Interpretacja ZUS

W art. 26g ustawy o czasie pracy kierowców we wstępie do wyliczenia jest mowa o miesięcznym przychodzie wyższym niż przeciętne wynagrodzenie, przez które należy rozumieć kwotę prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W związku z tym, że pojawiły się wątpliwości, czy w tym miesięcznym przychodzie należy uwzględnić zwrot kosztów wymienionych w art. 26g pkt 2 ww. ustawy, czy też należy je pominąć, w 2024 r. wystąpiliśmy z pytaniem do ZUS w tej kwestii. Mimo wielokrotnych monitów do tej pory nie otrzymaliśmy jednoznacznej odpowiedzi na ten temat.

Jednak 9 stycznia 2025 r. Oddział ZUS w Lublinie wydał interpretację indywidualną (znak DI/200000/43/1099/2024), w której wyjaśnił, że art. 26g ustawy o czasie pracy kierowców odnosi się do przychodu, którego nie stanowi kwota samego wynagrodzenia kierowcy, ale łączna kwota wynagrodzenia za pracę i np. dodatku sanitarnego. ZUS wskazał też, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kierowców międzynarodowych należy odjąć nie tylko składniki wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykazane w § 2 ust. 1 rozporządzenia MPiPS w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 728 ze zm.), ale również kwoty świadczeń wskazanych w ustawie o czasie pracy kierowców (w tym zwrot kosztów za sanitariaty). Dopiero wynik tego działania porównuje się do kwoty przeciętnego wynagrodzenia. W przypadku gdy wynagrodzenie kierowcy będzie niższe niż przeciętne wynagrodzenie, to wówczas pracodawca nie może zastosować wyłączenia z podstawy wymiaru składek kwoty 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą (przykład 1). Wyłączenie to pracodawca zastosuje tylko wtedy, gdy łączne wynagrodzenie kierowcy wraz z dodatkami, o których mowa w art. 26g pkt 2 ustawy o czasie pracy kierowców, będzie wyższe niż kwota przeciętnego wynagrodzenia (przykład 2).