Składki w ZUS przedsiębiorcy za okres przebywania na urlopie ojcowskim

Od kilku lat prowadzę pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. Jestem z tego tytułu zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS. Składki na ubezpieczenia społeczne reguluję za siebie na ogólnych zasadach (tj. od kwoty 4.161 zł), a składkę zdrowotną obecnie opłacam w kwocie 314,10 zł. W czerwcu 2023 r. żona urodziła syna. Wystąpiłem do organu rentowego z wnioskiem o zasiłek za okres urlopu ojcowskiego. Będę z niego korzystał w okresie od 4 do 17 września 2023 r. W jaki sposób za okres tego zasiłku będę musiał naliczyć za siebie składki ubezpieczeniowe do ZUS?

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność (przedsiębiorca) w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego (ustalonego w tym przypadku za okres urlopu ojcowskiego) z tytułu działalności gospodarczej nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. W czasie pobierania tego świadczenia z tytułu:

prowadzenia działalności gospodarczej - składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe może ona opłacać za siebie na zasadzie dobrowolności,
pobierania zasiłku macierzyńskiego - obowiązkowe są dla niej ubezpieczenia emerytalno-rentowe (składki na te ubezpieczenia nalicza za nią ZUS).

Jeśli chodzi o ubezpieczenie zdrowotne, to jest ono dla przedsiębiorcy w tym czasie obowiązkowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności. Ma on zatem obowiązek opłacać za siebie składkę zdrowotną.

Przedsiębiorca prowadzący firmę opodatkowaną podatkiem liniowym za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu składkę zdrowotną nalicza zgodnie z zasadą określoną w art. 81 ust. 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 ze zm.) zwanej ustawą zdrowotną, z zastrzeżeniem wskazanym w ust. 2d tego artykułu.

W przypadku gdy przedsiębiorca nie przystąpi do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalno-rentowych, wtedy na okres przysługującego mu z organu rentowego zasiłku macierzyńskiego powinien:

wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego (na druku ZUS ZWUA) - od dnia przyznania mu prawa do zasiłku macierzyńskiego, a następnie
zgłosić się (na druku ZUS ZZA) z tą samą datą tylko do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Gdy zasiłek macierzyński przysługuje przedsiębiorcy za część miesiąca, tak jak ma to miejsce w przypadku Czytelnika (za 14 dni), może on wówczas dokonać proporcjonalnego pomniejszenia najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za ten miesiąc. Polega to na tym, że dzieli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca (tu: 30 dni) i mnoży ją przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom w tym miesiącu z prowadzonej działalności gospodarczej (tu: 16 dni).

Od ustalonej w powyższy sposób podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorca powinien też naliczyć i opłacić za siebie składki na fundusze pozaubezpieczeniowe, tj. na FP i FS, o ile nie ukończył 60 lat (dotyczy mężczyzn).

]

Druki ZUS ZWUA, ZUS ZZA i ZUS ZUA dostępne w Programie DRUKI Gofin

Natomiast składkę na ubezpieczenie zdrowotne za ten miesiąc powinien opłacić w pełnej obowiązującej go miesięcznej wysokości (nie podlega ona bowiem proporcjonalnemu pomniejszeniu, tak jak ma to miejsce w przypadku podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne).

Po zakończeniu okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego (tu: należnego za okres urlopu ojcowskiego) Czytelnik powinien pamiętać o przekazaniu (w ciągu 7 dni) do organu rentowego:

wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA (tu: od 18 września 2023 r.), a następnie
zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZUA - od tego samego dnia.