A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 15 (878) z dnia 20.05.2015

Składki ZUS z tytułu urlopu ojcowskiego przedsiębiorcy - ojca dziecka

Jestem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, z tytułu której opłacam m.in. dobrowolną składkę chorobową. Chcę skorzystać z urlopu ojcowskiego. Jakim ubezpieczeniom w ZUS będę podlegał w czasie przebywania na tym urlopie? Dodam, że zatrudniam pracowników i na ten czas nie będę zawieszał prowadzenia swojej działalności gospodarczej.

W okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego Czytelnik, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, powinien zgłosić się tylko do ubezpieczenia zdrowotnego. W okresie tym nie będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym z działalności gospodarczej.

Chociaż osobie prowadzącej działalność gospodarczą, niebędącej pracownikiem, nie przysługuje urlop ojcowski, z takiego 2-tygodniowego urlopu może jedynie skorzystać pracownik - ojciec wychowujący dziecko. Tak wynika z art. 182³ Kodeksu pracy. Czytelnik jednak, jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą, może ubiegać się o przyznanie prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego. Prawo takie przysługuje mu na podstawie art. 29 ust. 5a ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159).

Osoba pobierająca zasiłek macierzyński podlega z tego tytułu obowiązkowo tylko ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Pobieranie tego świadczenia nie stanowi natomiast tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Zgłoszenia do ubezpieczeń emerytalno-rentowych i rozliczenia składek na te ubezpieczenia takiej osoby dokonuje płatnik tego zasiłku (tu: ZUS).

Z kolei prowadzenie działalności gospodarczej w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego (tu: za okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego) nie jest dla przedsiębiorcy tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Z tytułu prowadzenia firmy podlega on jednak w tym czasie obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. Dlatego też z racji wykonywanej działalności gospodarczej musi w tym okresie opłacać za siebie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

UWAGA! W czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego przedsiębiorca z działalności gospodarczej może przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Jak wynika z powyższego, po nabyciu prawa do zasiłku macierzyńskiego zmieni się dla Czytelnika rodzaj ubezpieczeń, jakim będzie on podlegać w tym okresie z racji prowadzenia własnej firmy. O fakcie tym powinien poinformować ZUS. O zmianie takiej zawiadamia się organ rentowy poprzez wyrejestrowanie siebie z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZWUA, a następnie ponowne zgłoszenie na formularzu:

ZUS ZZA - gdy z tytułu prowadzonej firmy podlegać będzie wyłącznie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, bądź
ZUS ZUA - jeśli z racji prowadzonej firmy przystąpi do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (obowiązkowe będzie dla niego wtedy ubezpieczenie wypadkowe) i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Jeśli w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego (za okres urlopu ojcowskiego) Czytelnik z tytułu działalności gospodarczej będzie podlegał wyłącznie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, wówczas za każdy miesiąc kalendarzowy powinien przekazywać za siebie do ZUS raport ZUS RZA z rozliczoną składką zdrowotną. W przypadku jednak, gdy z firmy przystąpi do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, wtedy będzie składał za siebie raport ZUS RCA. Rozliczać w nim będzie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalno-rentowe (i obowiązkową składkę na ubezpieczenie wypadkowe) oraz składkę zdrowotną. Oczywiście raporty te, wraz z raportami za zatrudnionych pracowników, dołączy do deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA i jako komplet dokumentów rozliczeniowych przekaże do ZUS.